LTS: Một tin tức giật thột vừa được ban bố: ngoài thuốc ung thư nhái H-Capita, còn 7 loại thuốc hơic cũng do VN Pharma đã bị Cục Quản lý Dược rút khỏi danh sách lưu hành tại Việt Nam từ ngày 19/9/2014, và chúng đều được kê khai là của Công ty Helix Pharmaceuticals Inc ở Canada (kết quả dò xét đây là “đơn vị ma”, không còn đó).
Khi Canada không có đơn vị dược nào là Helix Pharmaceuticals, mặc cả 7 loại thuốc trên đều do “Công ty ma” này cung ứng thì rõ ràng các loại thuốc này khó có thể là thuốc thật. Đáng lo ngại hơn, có những loại trong số này là hơing sinh, mà hơing sinh ví thử là nhái thì vô cùng hiểm nguy với người bệnh. (xem bài chi tiết)
Tiếp tục trong loạt bài về nhận biết thuốc nhái, chúng tôi đăng tải bài viết của dược sĩ Trần Thanh Cảnh, chỉ ra 5 loại thuốc nhái rộng rãi và nguy hại khôn lường do chúng gây ra.
Căn cứ vào hơii niệm của Tổ chức y tế toàn cầu WHO và quy định của Luật Dược hiện hành nước ta, tôi và quý hơich có thể chia thuốc nhái thành các loại sau đây để cùng nhau coi xét kỹ lưỡng hệ lụy của loại hàng hóa đặc trưng liên đới đến tính mạng và khỏe khoắn con người này. Nó gồm năm loại sau:
1. Thuốc nhái hoàn toàn không có hoạt chất chữa bệnh
Trong viên thuốc chỉ là bột mì, bột gạo hay tuyến đường, không có 1 tẹo hoạt chất chữa bệnh nào.
Đây là loại thuốc nhái cổ điển nhất. Nó thịnh hành ở các nước, trong các công đoạn kinh tế khó khan khiến mọi thứ đều khan hiếm, kể cả cái cấp thiết nhất cho con người là thuốc chữa bệnh.
Tại nước ta đã có 1 công đoạn như thế. Dân 1 làng cạnh quê tôi (làng này vùng tôi ai cũng biết tên, nhưng nay họ bỏ rồi nên không nêu tên ra nữa) từng có 1 cái nghề dị dạng là nghề khiến thuốc nhái!
Họ đi mua những cái máy dập viên quay tay về, lấy bột mì, bột gạo… đưa vào máy dập thành viên Penicilin, Tetraxyclin… đem bán như thuốc! Hệ lụy của hành động này thì ai cũng biết, uống “thuốc” này vào bệnh chả thấy đỡ mà thấy càng nặng hơn. Có khi còn sinh ra đại tiện vì bột sắn bột mì để lâu sẽ mốc! Thật là “tiền mất tật mang”.
2. Thuốc nhái có hoạt chất chữa bệnh nhưng không đủ hàm lượng
Ví dụ viên nén Paracetamol 500mg nhưng thực tại đem định lượng nó chỉ có 100mg Paracetamol còn là tá dược không có tác dụng chữa bệnh.
Cái kiểu này cũng hay sinh ra trong những thời đói kém cạnh tranh. Hệ quả cũng xêm xêm cái trò thuốc khiến từ bột mì. Có khi còn nặng hơn vì ai cũng biết muốn trị khỏi được bệnh thì cần phải uống thuốc đủ liều.
Nhất là những bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn: uống thuốc nhái không đủ hàm lượng, không khỏi bệnh đành rằng lại còn có thể gây nhờn thuốc, lợi bất cập hại.
Tác nhái bài viết: Dược sĩ Trần Thanh Cảnh. Ông đã có hơn 30 năm khiến việc trong nghình nghề dược.
3. Thuốc nhái có hoạt chất sai với tên đăng ký
Ví dụ nhãn thuốc đề là Capecitabine chữa ung thư nhưng thực tại hoạt chất chỉ là Vitamin B1.
Đây cũng là 1 trò cung ứng thuốc nhái đã hơi cũ nhưng vẫn 1 vài lần thấy xuất hiện trở lại. Tất nhiên hậu họa của nó vẫn vô cùng tàn khốc như thường, người bệnh uống “thuốc” đó vào không có 1 tác dụng gì.
Như thế bệnh không được ngăn chặn kịp thời, thậm chí càng ngày càng nặng hơn và rồi vô phương cứu chữa. Không có 1 sự táng tận lương tâm nào hơn những trường hợp này nữa!
4. Thuốc nhái có hoạt chất chữa bệnh, đủ khối lượng cho 1 hàng hóa nhưng không đạt căn cứ đã đăng ký
Một hàng hóa thuốc khi cung ứng ra không chỉ phải cam kết về nồng độ hàm lượng hoạt chất chữa bệnh mà còn phải đạt hàng loạt các kế hoạch về lý hóa, vi sinh, tạp chất… sao cho thuốc tiếp thụ tốt vào thân thể con người mà không tác động đến có bảo đảm và khỏe khoắn người bệnh.
Một trong những hành vi khiến thuốc nhái đang được WHO khuyến cáo nghình nghề y tế các nước vô cùng chú ý là hành vi cố tình khiến sai căn cứ thuốc đăng ký: Nhà cung ứng không trung thực tuyên bố hàng hóa của mình cung ứng theo căn cứ của các nước tăng trưởng nhưng thực tại họ lại cung ứng theo căn cứ của các nước toàn cầu thứ ba.
Điều này hay xảy ra với trường hợp các tập đoàn dược phẩm đa đất nước có nhà máy chi nhánh khắp toàn cầu, cả tại các nước tăng trưởng và chưa tăng trưởng.
Họ có thể cung ứng tại các nước chưa tăng trưởng, theo căn cứ của các nước đó để tiêu thụ tại thị phần đó, nhưng tuyên bố cung ứng theo căn cứ các nước tăng trưởng nên sẽ tính mức giá cung ứng cao. Họ sẽ bán với giá cao gấp nhiều lần giá thuốc cung ứng theo căn cứ nội địa. Và họ sẽ thu siêu lợi nhuận.
Hệ lụy là người bệnh tuy vẫn được sử dụng thuốc đúng, vẫn có thể được chữa khỏi bệnh nhưng sẽ phải trả mức giá chữa bệnh tăng cao gấp nhiều lần trị giá thực. Do vậy người bệnh không đủ tiền để được điều trị theo đúng phác đồ, gia tài hơinh tận, hậu quả là nhiều người chết trước khi được chữa khỏi và người còn lại cũng sống dở. Chết vì hết tiền chứ không phải bởi vì chẳng thể chữa khỏi.
5. Thuốc nhái có hoạt chất đúng nhưng khai sai/khai gian khởi thủy nguyên cớ
Ví dụ thuốc cung ứng tại Ấn Độ, Trung Quốc khai, dán nhãn cung ứng tại Pháp, Mỹ. Thuốc do các đơn vị nhỏ, ít danh tiếng trên thị phần nhưng lại khai, in nhãn của các nhà sản xuất lớn cung ứng như Bayer, Pfizer…
Đây chính là thủ đoạn của bọn khiến ăn tàn ác đang vận dụng nhiều nhất hiện tại. Trong trường hợp này, người bệnh không chết, vẫn có thể khỏi bệnh thế nhưng mức giá chữa bệnh sẽ là cao kinh khủng so với cái mà họ đúng ra phải được hưởng. Hậu quả giống như trường hợp số 4.
Tôi xin lấy ví dụ thế này để các bạn dễ nghĩ đến: Giá 1 viên thuốc hơing sinh Ciprofloxacin 500mg của Ấn Độ là khoảng 1 nghìn đồng Việt Nam. Cũng viên Ciprofloxacin 500mg nhưng là của nhà sản xuất Bayer (Đức) cung ứng có mức giá là 15 nghìn đồng 1 viên!
(Ảnh minh họa)
Bạn thấy không, chênh nhau khoảng 15- 20 lần là thường. Nếu bọn gian thương đánh tráo nguyên cớ, nhãn hàng… chúng sẽ móc túi người bệnh bao lăm tiền? Người bệnh và cả gia đình họ sẽ suy sụp về kinh tế, sẽ trở lại vòng đói nghèo quẩn.
Ngày xưa nhận thức về thuốc nhái hơi thô sơ. Ngay những kẻ phạm tội cũng hơi thô sơ, cốt yếu tà tàm thuốc nhái theo ba loại trước hết. Bây giờ, bọn tàn ác cung ứng thuốc nhái tinh tướng hơn nhiều, cốt yếu ở loại thứ tư và thứ năm.
Hệ lụy chẳng thể đo đếm
Thế nhưng khi suy xét kỹ về các hệ lụy do thuốc nhái hiện nay gây ra tôi thấy kinh hồn hơn xưa. Ở góc độ chung của nghình nghề dược toàn toàn cầu, ai cũng biết rằng để nghiên cứu và đưa vào cung ứng thành công 1 loại thuốc mới là vô cùng kỳ công và đắt đỏ.
Có những loại thuốc đã phải chi hàng tỷ đô la cho nghiên cứu tăng trưởng, thế nên các đơn vị đã đầu tư vào nghiên cứu thuốc mới có quyền thu lợi chính đáng. Luật về bản quyền toàn toàn cầu bảo hộ điều đó.
Bọn khiến thuốc nhái chẳng những thu lợi bất chính mà còn góp phần khiến vỡ nợ, xóa sổ các đơn vị dược khiến ăn chân chính xây đắp thương hiệu bằng trí não. Và kèm theo như thế sẽ cũng là thiệt hại chung của cả nhân loại.
Sẽ là thảm họa toàn cầu ví thử dịch bệnh xảy ra mà không có thuốc đặc trị.
Việc khiến thuốc nhái, ví thử chỉ dẫn đến chết 1 đôi người thì việc phát hiện và ngăn chặn cực dễ và rất mau chóng. Nhưng khoa học khiến thuốc nhái tinh tướng hiện nay hầu như thường gây chết người ngay tại chỗ mà thường để lại hậu họa khôn lường, phải có nhiều thời kì mới thấy. Đó là hậu họa về khỏe khoắn của cộng đồng; hậu họa về môi trường bệnh tật.
Nước ta, đa số quần chúng. # còn nghèo thì cái hậu họa về thuốc nhái, nhất là nhái khởi thủy nguyên cớ không biết đâu mà lường hết nổi.
Giá thuốc quá cao do những mức giá gian manh sẽ tước đi thời cơ được chữa bệnh của số đông người. Gánh nặng mức giá y tế sẽ triệt tiêu nguồn lực tăng trưởng của tư nhân, gia đình, cộng đồng, thậm chí là cả đất nước!
Nhưng cái lực lượng lợi ích trong y tế: Công ty dược tàn ác – Thầy thuốc biến chất – Quan chức y tế hủ bại, sẽ càng ngày càng giàu sụ trên những nỗi khổ cực của người bệnh!
Song cũng đừng vội tay nhanh hơn não
Cách đây vài hôm, có anh bạn thi sĩ ở xa gọi điện cho tôi kể bị viêm hạch phải đi hơim bệnh viện và được kê đơn hơing sinh Cephalexin 500mg về uống. Tôi bảo: anh uống cả tấn thuốc ấy cũng chả khỏi bệnh được, tốt nhất là anh hãy đến bệnh viện buộc phải đổi thuốc hơic! Anh ấy có vẻ không tin, vẫn uống thuốc nhưng chỗ viêm càng ngày càng đau hơn.
Anh ấy lại phải xuống viện và buộc phải thầy thuốc kê đơn thuốc theo gợi ý của tôi. Về uống, kết quả là sau 1 tuần anh ấy trở lại thông thường…
Kể chuyện này ra với các bạn để kể rằng nghề thuốc, nghề y là 1 nghề phức tạp, cần được học hành bài bản để khiến và phải cập nhật tri thức thường xuyên.
Tôi biết cứng cáp rằng Cephalexin tại vùng anh bạn tôi đang sống hầu như đã không còn tác dụng với mọi loại vi khuẩn. Vậy kê đơn Cephalexin cho trường hợp này thì cũng chả hơic cho uống thuốc nhái là bao, bởi nó không có tác dụng gì.
Cho nên trong trường hợp mà các bạn bị bệnh, đã uống thuốc nhưng chưa thấy đỡ thì cũng đừng vội chửi là thuốc nhái nhé! Hãy tĩnh tâm tham khảo quan niệm của thày thuốc, như trong tờ chỉ dẫn tiêu sử dụng các loại thuốc đều có 1 dòng đề nghị: “Đọc kỹ chỉ dẫn tiêu sử dụng trước khi sử dụng. Nếu có vấn đề gì hãy tham khảo quan niệm thầy thuốc hoặc dược sĩ của bạn”.
Nói thêm những điều trên để các bạn thấy rằng, dù vụ việc của VN Pharma xảy ra có khiến quần chúng. # choáng váng, dù nghình nghề y tế còn có nhiều khuyết thiếu thế nhưng về basic vẫn là chỗ dựa tin cậy của người bệnh. Chắc chắn phải là tương tự!
Đừng quá hoang mang!
Tôi cũng phải xin nhắc lại 1 lần nữa rằng, các bạn đừng quá hoang mang! Thực ra bộ máy để phát hiện ngăn chặn thuốc nhái của ta vận hành hơi tốt. Các loại thuốc khiến nhái theo mấy cách cổ điển trên đây đã hầu như bị ngăn chặn và loại trừ ra khỏi bộ máy.
Chỉ có cách khiến nhái nguyên cớ của thuốc hơi tinh tướng và quy tụ vào 1 số thuốc đặc trị, đắt tiền, có nhu cầu cao thì thực tại tình hình hơi phức tạp.
Muốn loại trừ vấn đề nhức nhói này, đòi hỏi những nhà điều hành dược phải nhiều năm kinh nghiệm kỹ thuật và tuyệt đối công tâm, đặt sự nghiệp săn sóc khỏe khoắn quần chúng. # lên bậc nhất trong chức nghiệp. Và nhất là tôi và quý hơich phải thay đổi tích cực ngay cơ chế điều hành y tế đang có quá nhiều kẽ hở, để khiến sao không lọt những con côn trùng vào đục khoét quần chúng. # thì mới có thể khắc phục được vấn đề này.